Geen oplossing, maar een bron van nieuwe crises
Binnenkort beslist de Eerste Kamer over de Asielnoodmaatregelenwet. Het kabinet presenteert dit wetsvoorstel als een “noodoplossing” voor de huidige asielproblematiek. In werkelijkheid zal deze wet de problemen niet verhelpen, maar juist verergeren en nieuwe crisissituaties creëren.
Een overhaast en gebrekkig proces
De totstandkoming van dit wetsvoorstel strookt niet met de Nederlandse democratische tradities.
- De Raad van State kreeg slechts één week voor advies.
- De rechterlijke macht en maatschappelijke organisaties zijn onvoldoende betrokken.
Een wetswijziging met zo’n grote impact, op deze wijze voorbereid, tast de legitimiteit van het wetgevingsproces aan en werpt een schaduw over de democratische rechtsstaat.
Structurele onzekerheid voor betrokkenen
- De verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd verdwijnt: mensen blijven afhankelijk van tijdelijke titels en permanente onzekerheid.
- De verblijfsduur wordt verkort van vijf naar drie jaar, waardoor duurzame levensplanning onmogelijk wordt.
- Gezinshereniging wordt ingeperkt: meerderjarige kinderen en ongehuwde partners worden uitgesloten.
Dit zijn geen louter technische wijzigingen, maar ingrijpende beleidskeuzes die het recht op gezinsleven en bestaanszekerheid ernstig ondermijnen.
Uitholling van het verdedigingsrecht
Het voorstel beperkt de mogelijkheden tot een zorgvuldige verdediging in asielprocedures. Dit vergroot de kans op foutieve beslissingen en leidt onvermijdelijk tot een toename van beroepszaken. Daarmee wordt de druk op de rechtspraak verder opgevoerd, terwijl de beoogde verlichting juist uitblijft.
Criminalisering en rechtsongelijkheid
Een van de meest controversiële onderdelen: “illegaal verblijf” wordt strafbaar gesteld.
Hiermee worden niet alleen asielzoekers gecriminaliseerd, maar ook artsen, docenten en vrijwilligers die hulp verlenen, blootgesteld aan strafrechtelijke risico’s. Het kabinet werkt inmiddels aan een novelle om dit te corrigeren, wat de gebrekkige kwaliteit van het oorspronkelijke wetsvoorstel onderstreept.
Gevolgen: chaos in plaats van oplossing
Volgens experts zal deze wet leiden tot:
- Meer rechtszaken → verstopping van de rechtspraak.
- Meer onzekerheid → belemmering van integratie.
- Meer mensen zonder status → extra druk op gemeenten en maatschappelijke voorzieningen.
Kortom: het wetsvoorstel lost de asielproblematiek niet op, maar genereert nieuwe maatschappelijke en bestuurlijke problemen.
Reputatieschade voor Nederland
Nederland stond decennialang internationaal bekend als een voorvechter van mensenrechten en rechtsstatelijkheid. Met dit wetsvoorstel riskeren we aansluiting bij landen met het strengste en meest restrictieve asielbeleid. Kritiek van internationale gremia, zoals de Raad van Europa en de Verenigde Naties, is te verwachten en zal onze reputatie ernstig schaden.
Een beroep op uw verantwoordelijkheid
Geachte senatoren,
U vormt de laatste waarborg in ons stelsel van checks and balances. Het is uw historische verantwoordelijkheid om te voorkomen dat Nederland afglijdt naar juridisch twijfelachtige en maatschappelijk ontwrichtende maatregelen.
Wij vragen u dan ook met klem: wijs dit wetsvoorstel af.
Niet alleen omwille van de bescherming van vluchtelingen, maar ook ter bescherming van de kernwaarden van de Nederlandse rechtsstaat.
Met hoogachting,
Advocaat H.H. Tanrıverdi
